Boekrecensie De Projectsaboteur
Het boek benadert projectmanagement vanuit haar schimmige onderwereld, waarbij de sfeer van een vrolijke parodie vakkundig wordt omgezet naar een serieuze en optimistische toon.
Het is leuk om te lezen en zowel waardevol voor mensen die projecten willen laten stranden als voor opdrachtgevers en projectmanagers die juist willen voorkomen dat hun projecten door sabotage onderuit gaan.
Projecten brengen veranderingen teweeg. Er zijn altijd mensen die geen belang hebben bij die veranderingen en dus liever zien dat een project sneuvelt. Als belangrijkste aangrijpingspunt van de sabotage wordt de bureaucratische machine van het project uitgelicht. Door te weinig gebruik te maken van een methode of door het project juist te laten verstikken in alle methodologische instrumenten kun je projecten mooi saboteren. Met de praktische constatering dat de middelen waar je op stuurt gewoon dezelfde zijn als die uit de projectmanagementmethoden: financiën, processen, organisatie, communicatie, etc.
Je zorgt alleen dat je een ander doel bereikt.
Een echte projectsaboteur zorgt ervoor zelf buiten beeld te blijven. Interessant is de vraag waarom een opdrachtgever zou kiezen voor sabotage in plaats van het project te stoppen. Het antwoord op de vraag geeft waarschijnlijk ook antwoord op de vraag welke strategie je als opdrachtgever kunt hanteren bij de sabotage.
De sabotage zelf wordt in het boek mooi beschreven aan de hand van allerlei voorbeelden die op het eerste gezicht nog niet aan sabotage doen denken. Neem de opdrachtgever die nog geen handtekening onder de opdracht zet. Of de specialist die maar met nieuwe vragen blijft komen. Het geeft een mooie reflectie op alledaags gedrag in projecten, waarmee je het gesprek over deze indirecte manieren van sabotage opent.
In een apart hoofdstuk wordt ingegaan op het saboteren van een project vanuit de verschillende rollen in een Agile omgeving. Een tactiek is ‘doen alsof je je aan de methode houdt’. Bijvoorbeeld door als scrummaster de definition of done subtiel aan te passen en in plaats van een werkzaam product een powerpoint-slide met een printscreen van het product laat zien bij de sprint demo. Iedereen is blij omdat er weer iets af is, maar niemand weet wat de status van het werkzame product is. Weer een mooi voorbeeld dat je niet zo snel als sabotage zou herkennen, maar dat het mogelijk wel is.
De gevolgen van sabotage zijn enorm. De auteurs gebruiken hiervoor de bekende lage succespercentages bij projecten, net als het voorbeeld van de problemen met de slaapapneu-apparaten van Philips. De uitwijding over de manieren om sabotage aan te pakken maken het boek tot een prettig compact verhaal.
Edwin van Dieën
(onder redactie van IPMA Nederland)