Voetbalgrootmeester Johan Cruijff wist: “Je moet schieten, ander kun je niet scoren”. Het mooie is dat Cruijff daarbij veel respect had voor mensen die fouten durven te maken en zich steeds weer voor de volle 100 procent kunnen inzetten om er beter van te worden. Dat is voor mij de essentie van een briljante mislukking en dat is voor mij een wezenlijk onderdeel van ons vak.
Als projectprofessionals werken we vaak in onontgonnen gebied. Niet alles is bekend of eerder gedaan. Dat brengt onzekerheden en risico’s met zich mee en het vraagt dan ook moed om in zo’n omgeving te ‘schieten’. Op het moment dat je scoort heeft je succes vele vaders en vrienden. Als je misschiet zijn er altijd een heleboel mensen die daar wat van vinden en worden er verwijten gemaakt.
Tijdens de start van de corona-epidemie viel mij op dat er in de samenleving opeens het besef kwam dat we niet alles weten. De uitspraak van premier Rutte – dat 100 procent van de keuzes gemaakt moeten worden met slechts 50 procent van de informatie – leek door velen begrepen te worden.
Mijn hoop was toen dat het bij ons allemaal door zou dringen dat dit feit –dat je je keuzes maakt zonder alles exact te weten– niet alleen waar is tijdens deze epidemie, maar eigenlijk altijd.
De wereld zou er veel mooier uitzien en projecten zouden beter gedijen als we zouden accepteren dat we niet alles weten en dat er dus wel eens misgeschoten wordt. Misschieten is niet erg, zolang je er maar van leert. Als ik kijk naar de het maatschappelijk debat van de afgelopen periode, dan denk ik dat er meer nodig is om dit besef – dat we in veel gevallen meer níet weten dan wel – echt te laten landen.
Ik denk dat wij als projectprofessionals een belangrijke rol kunnen spelen in het creëren van dit bewustzijn. Dit kunnen we doen door enerzijds duidelijk te zijn in wat we wél en wat we nog niet weten. En anderzijds open en transparant te communiceren over dingen die misgaan en wat we daarvan kunnen leren.
De vergelijking met de coronasituatie kan daarbij helpen merk ikzelf. We weten niet exact hoe het allemaal zal uitpakken. Het valt mij op dat de meeste mensen die ik spreek heel goed begrijpen dat onzekerheid niet alleen geldt rondom corona. Onzekerheid speelt breed.
Marcel Vilain, voorzitter IPMA-NL